Tijorat banklarida aktivlarni sekyuritizatsiyalash tizimini takomillashtirish

Tijorat banklarida aktivlarni sekyuritizatsiyalash tizimini takomillashtirish

Авторы

  • Axmedov Akbarali Sultonmurodovich

##semicolon##

https://doi.org/10.5281/zenodo.15344349

##semicolon##

tijorat banki, bank aktivlari, aktivlarni sekyuritizatsiyalash, sekyuritizatsiya, kredit riski

Аннотация

Ushbu maqolada aktivlarni sekyuritizatsiyalash va bank aktivlarini sekyuritizatsiyalash tushunchalarining
iqtisodiy mohiyati va mazmuni, shuningdek, O‘zbekiston tijorat banklari aktivlarining tarkibiy tuzilishi yoritilgan.
Aktivlarni sekyuritizatsiyalash tushunchasining tasnifi, kredit riskini boshqa shaxsga o‘tkazishning zamonaviy moliyaviy
mexanizmlari va kredit riski darajasini pasaytirish vositalari tahlil qilinadi. Shuningdek, mamlakatimizda aktivlarni
sekyuritizatsiyalash amaliyotini joriy etish va rivojlantirish bo‘yicha me’yoriy-huquqiy bazani takomillashtirish zarurati
asoslab beriladi. Maqolada tijorat banklari aktivlarini sekyuritizatsiyalash shakllari va usullarini ishlab chiqish, global
sekyuritizatsiyalashgan aktivlar bozori faoliyati hamda ularning o‘ziga xos xususiyatlari tahlil qilinadi. Rivojlangan
mamlakatlarda aktivlarni sekyuritizatsiyalashning zamonaviy derivativ turlari o‘rganilib, ularning samaradorligi baholanadi.
Ipoteka bilan ta’minlangan aktivlarni sekyuritizatsiyalashning jahon moliyaviy-iqtisodiy inqiroziga ta’siri va bu jarayondagi
zaif jihatlar aniqlanadi. Maqolada moliya bozorida, ayniqsa, qimmatli qog‘ozlar bozorida institutsional investorlar faoliyati,
tijorat banklari aktivlarini sekyuritizatsiyalashni rag‘batlantirish mexanizmlari va ushbu jarayon asosida muomalaga
chiqariladigan qimmatli qog‘ozlarni ichki va tashqi moliya bozorlarida joylashtirish imkoniyatlari tahlil etilgan. Shuningdek,
sekyuritizatsiyalash amaliyotining rivojlanib borishi fond bozori vositalari jozibadorligini oshirgan holda moliyalashtirishning
zamonaviy manbalaridan foydalanish imkoniyatlarini kengaytiradi. Bank balansida turgan kredit talablari bilan ta’minlangan
qimmatli qog‘ozlar emissiyasi orqali resurs jalb etishga qaratilgan operatsiyalar bank aktivlarini sekyuritizatsiyalashning
muhim yo‘nalishlaridan biri sifatida ko‘riladi. Mamlakatimizda sekyuritizatsiyalash amaliyotining rivojlanishi uchun zarur
infratuzilma, bank nazorati va yagona tizimga keltirilgan reyting agentligi faoliyati muhim o‘rin tutadi. Shuningdek,
O‘zbekistonda aktivlarni sekyuritizatsiya qilish amaliyotining istiqbollari, servis xizmatlari agenti vazifasini boshqaruvchi
agentlar tomonidan bajarilishi, kredit portfelining minimal miqdori va xorijiy tajriba asosida bu jarayonni takomillashtirish
masalalari ochib berilgan. Sekyuritizatsiya doirasida emissiya qilingan qimmatli qog‘ozlarning investitsion jozibadorligini
oshirish, maxsus moliyaviy instrumentlardan foydalanish orqali bank aktivlarini optimallashtirish va risklarni kamaytirish
imkoniyatlari baholangan. Xususan, ushbu operatsiyalar orqali kredit risklarini va kredit mablag‘lari qiymatini sezilarli
darajada pasaytirish mexanizmlari asoslab berilgan.

Author Biography

Axmedov Akbarali Sultonmurodovich


TDIU, “Bank ishi” kafedrasi dotsenti, PhD

References

James M., Schopflocher T.. Global Securitization On Pace For $1 Trillion In 2018. «Standard and Poor’s Global

Ratings» / GLOBAL STRUCTURED FINANCE RESEARCH. July 24, 2018.

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга Мурожаатномаси. 2018 йил 28

декабрь. – www.uza.uz

Schwarez L. The Aichemy of Asset Securitization: Standford Journal of Lo, Business & Finance (2004). P.136.;

Peris H., Hartwood E. 2011 capital access index securitization in financing economic activities/Sangeetha Malaiyandi,

Donald McCarthy, Triphon Phumiwasana and Glenn Yago. –New York: Milken Institute, 2011. –P. 65.;

James Gill. Why Does Securitization Exist? – scientific article (on-line journal). p. 4.;

Andreas (Andy) Jobst. What is structured finance? / Andreas Jobst // BIS Review. – 2011.- №20.-P.17.;

James R. Barth. Tong Li, Sangeetha Malaiyandi, Donald McCarthy: 2013 capital access index securitization in financing

economic activities;

Khrapchenko Lyudmilla (Alfa-Bank), Jimm Patti (Brown, Rowe&Maw LLP) “Alfa-Bank’s DRP Securitization”;

Бэр Х.П. Секьюритизация активов: секьюритизация финансовых активов – инновационная техника

финансирования банков / Пер. С нем. Ю.А.Алексеева., О.М.Иванова. М.: Волтере Клувер, 2009.;

Роуз П. Банковский менеджмент – пер. с англ. – М.: Дело; 1997. – С. 709.;

Фабоцци Ф.Д. «Рынок облигаций: Анализ и стратегии» Фрэнк Дж.Фабоцци; Пер. с англ. – М.: Альпина Бизнес.

Александрова Н.В. Понятие и виды секьюритизации // Финансы и кредит. 2007. № 5.;

Усоскин В. Современный коммерческий банк: управление и операции. М.: 2010. –С.292.;

Рачкевич А.Ю., Алексеева И.А. Секьюритизация: характерные признаки и определение // Деньги и крелит. 2008.

№ 8.;

Суханов М.С. Все что нужно знать о секьюритизации активов банками / Суханов М.С., Богданов А.Е. //

Бухгалтерия и банки. 2012. - № 10. – С. 31-34.;

Тяжлов М.Г. Практический опыт секьюритизации кредитов в РФ. – материалы Клуба банковских аналитиков.

Секция Банковские инновации, 2012.

Бутиков И.Л. Рынок ценных бумаг Узбекистана: проблемы формирования и развития. – Ташкент:

Консадитинформ, 2008.;

Жумаев Н.Х. Ўзбекистонда валюта муносабатларини тартибга солиш методологиясини такомиллаштириш:

и.ф.д. илмий даражасини олиш учун ёзилган диссертация автореферати. – Тошкент, 2008. – 37 б.;

Ғозибеков Д.Ғ. Инвестицияларни молиялаштириш муаммолари. и.ф.д. илмий даражасини олиш учун ёзилган

диссертация автореферати –Т., 2002. –41б.;

Каримов Н.Г., Ташходжаев М.М. Prospects of development of securitization of banking assets in Uzbekistan. /

Austrian Journal of Humanities and Social Sciences № 9–10. 2016. September–October. –p. 72.;

Котов В.А. Организация рынка ценных бумаг. – Т.: Молия, 2007. – 23 с.;

Ли А.А. Международный опыт развития муниципальных ценных бумаг и его применение в условиях Узбекистана:

автореферат дисс... к.э.н. – Ташкент, 2002. – 20 с.;

Downloads

Опубликован

2025-04-07
Loading...